In het openingsgedicht dat de titel van de bundel draagt, voel je hoe wanhoop tergend traag hoop wordt, hoe de dichteres lijdt, elke dag, dagen na elkaar, - levenslang, - hoe zij hunkert naar verlossing, maar weet dat alleen de dood haar echt bevrijden kan.
op een dag ben ik vrij van zorgen
dan slaap ik vredig onder jouw voeten, morgen
(p. 5)
als ik mijn ogen sluit, zie ik nog steeds die grijnzende grimas
ik raak het nooit meer kwijt, ik word niet meer degene die ik was
(p. 10)
Wanneer de dichteres de liefde vindt, wordt zij geconfronteerd met haar onmacht. Zij is angstig, zij voelt zich klem gezet, zij heeft hartkloppingen, zij is vertwijfeld:
haar kille lichaam raakt zijn warme huid
ze schrikt heel even, ontspant en rekt zich uit
hij houdt van haar en zij van hem
waarom zit voelen in een gevangenis klem
haar ogen staren in het nachtelijk duister
ontdaan is de realiteit van glans en luister
(p. 11)
In deze bundel, waar het leed in zoveel onverwachte gedaanten de dichteres overvalt, - incest, wankel evenwicht, miskraam, ziekte, kanker, chronische vermoeidheid, - is de gestigmatiseerde Hertmans een woordkunstenares bij de gratie Gods, al weet ik dat deze uitdrukking alleen nog overleeft als historisch en cultureel gebruik. Ik vind ze bij deze dichteres als uitdrukking van een roeping.
Ik bewonder enerzijds haar moed en anderzijds haar talent. Ik zal mij in deze recensie verder beperken tot dit aspect van haar wezen.
hij regeert vanuit de hel, rusteloos op zoek naar zijn beloning
in het duister is hij heerser, hier is hij de koning
(p. 17)
ik, geofferd aan de god eros
mijn schreeuwen uitdeinend in de kosmos
ik, onrijpe vrucht van de boom geplukt
gewelddadig afgerukt
voor niets ontziende goden
die onschuldige kinderzielen doden
(p. 21)
Tine Hertmans slaagt erin, in de weinige ruimte die zij in een gedicht tot haar beschikking heeft, zoveel mogelijk betekenis en gevoelswaarde op te roepen.
schrijnende wonden wegens seksueel uitgebuit
onpeilbaar verborgen, diep onder de plooien van mijn huid
(p. 28)
van kleins af aan geleerd mijn lichaam systematisch te negeren
geen wonder dat mijn lijf zich ooit tegen mezelf zou keren
(p. 33)
dragend ongewild mijn stigma
illusie, opstand begraven onder flegma
met mijn rugzak vol verdriet
zal ik gaan tot daar waar je me niet meer ziet
(p. 35)
Tuin van Eden is de schreeuw van een getormenteerde ziel en een gehavend lichaam. Ik zal de bundel koesteren in mijn hart en mijn pen zal nog dikwijls woorden eruit reproduceren. Tine Hertmans heeft in de complexiteit van haar leed de gave van de dichtkunst gevonden, voor haar misschien een magere troost, maar toch een troost waar velen zich aan kunnen laven.
Paperback, 64 blz.
Rechtstreeks vooraf te bestellen bij Tine Hertmans (gesigneerd exemplaar) via mailadres: tony.de.bruycker@pandora.be
Publicatiedatum: maart 2011.
|
