En lees dit nog: 'Waarom blijven wij? Omdat we de moed niet hebben om te gaan; omdat we niet weten waarheen; omdat het ons plotseling duidelijk wordt dat we wortel hebben geschoten (...)'
En dit: 'Naarmate haar leven meer aan regelmaat was onderworpen en eentoniger werd (...) leek het domein zich te ontwikkelen en te bloeien' Dit gaat weer over Ilonka. Die nog beter dan de twee andere hoofdpersonages beseft dat je gewoon je ding moet doen in het leven. Dit begrijpt ook Berchem, uit het tweede verhaal (het boek is opgebouwd uit drie verhalen) wanneer de vrouw waar hij is op verliefd geworden (het woord 'verliefd' wordt echter nergens gebruikt) sterft. Ze was een vrouw wie "de vraag van leven en dood nauwelijks bezighield, die de ene aanvaardde zoals de andere (...) dat dood niet meer leek dan een gewone gebeurtenis, niet meer, ten hoogste, dan tegenslag, indien men niet gereed was'.
Deze vrij lange zin komt dus uit het tweede verhaal. En dat viel me inderdaad op: het tweede verhaal is opgebouwd uit langere zinnen dan het eerste, dat veel soberder overkomt. Ik heb een beetje gezocht, en het is zo dat het tweede verhaal in feite voor het eerste is geschreven. Dat kan dus de betere stijl van het eerste verklaren. Wat de inhoud betreft: het zijn drie verhalen die (van ver) een verband met elkaar hebben.
'Arrigo Bardi', het eerste verhaal, vertelt over de belevenissen van een Italiaan die zijn land verlaat om wraak te nemen op een vrouw. Na veel avonturen treedt hij in dienst bij de Frans-Turkse coalitie en belandt zo in de Turkenoorlog. Op het einde wordt hij vermoord. In het tweede verhaal wordt zijn lijk gevonden door de hoofdpersoon Willem Berchem. Deze heeft ook zijn vaderland verlaten. Hij leeft met de herinnering aan een droom over een vrouw. En het derde verhaal gaat over de vrouw Ilonka, die kennis maakt met een Pool die ook Berchem kende.
|
